Ở giai đoạn 25 tuổi, khi mà bạn có sự nghiệp, hoặc bắt đầu có một gia đình, điều này càng khiến việc đặt mục tiêu cho bản thân và lập kế hoạch tài chính cá nhân trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Nếu bạn áp dụng tốt việc lập kế hoạch tài chính cá nhân ở độ tuổi 25, bạn sẽ có một nền tảng kinh tế vững chắc trong tương lai.
Tại sao cần lập kế hoạch tài chính cá nhân?
Lập kế hoạch tài chính cá nhân sẽ đem lại cho bạn những lợi ích sau:
- Định hình mục tiêu tài chính: Xác định những gì bạn muốn đạt được và lập kế hoạch để đạt được mục tiêu đó.
- Quản lý thu nhập và chi tiêu: Đảm bảo bạn sử dụng thu nhập một cách hiệu quả và kiểm soát chi tiêu để tránh lãng phí.
- Tiết kiệm và đầu tư: Cho phép bạn xây dựng quỹ tiết kiệm và đầu tư để đảm bảo tài chính ổn định trong tương lai.
- Phòng tránh rủi ro tài chính: Chuẩn bị cho những tình huống bất ngờ như thất nghiệp hoặc bạn bị ốm đột ngột.
- Giảm căng thẳng: Khi bạn có một kế hoạch tài chính cụ thể, bạn cảm thấy tự tin hơn và ít lo lắng hơn về tài chính cá nhân của mình.
5 bước lập kế hoạch tài chính cá nhân giúp tối ưu hoá chi tiêu
Nếu như bạn đang đau đầu lập một bảng kế hoạch tài chính cá nhân cụ thể vì bạn là “newbie” ở sân chơi này. Đừng lo lắng, dưới đây chính là một số bước bạn có thể thực hiện:
Xem lại ngân sách của bạn
Kiểm tra tài chính bắt đầu bằng việc xem xét lại ngân sách của bạn hoặc tạo ngân sách nếu bạn không có. Bạn biết vì sao không? Bởi ngân sách sẽ giúp bạn theo dõi tiền “đi vào và đi ra” – đó cũng là một “tài liệu sống” có thể thay đổi khi thu nhập và chi tiêu của bạn thay đổi. Đó là lý do tại sao bạn nên kiểm tra ngân sách của mình thường xuyên và đảm bảo bạn tiêu tiền phù hợp với mục đích của mình.
Nếu bạn chưa lập ngân sách, bạn có thể tham khảo các bước dưới đây để xây dựng một ngân sách cá nhân:
- Chi phí cố định: Các hóa đơn giữ nguyên từ tháng này sang tháng khác, như: tiền thuê nhà, điện thoại, wifi hoặc tiền dịch vụ.
- Chi phí biến đổi: Các chi phí thay đổi hàng tháng, như: tiền xăng xe, shopping hoặc ăn uống.
- Điều chỉnh ngân sách: Nhìn vào những gì bạn đã tiêu và xem xét việc giảm chi phí trong các khoản không cần thiết để dành nhiều tiền hơn cho các mục tiêu khác như tiết kiệm hoặc trả nợ.
- Theo dõi chi tiêu trong tương lai: Phần quan trọng nhất của ngân sách là gắn bó với nó và xem xét thường xuyên để đi đúng hướng.
Hoặc bạn có thể sử dụng những ứng dụng giúp bạn tạo ngân sách và theo dõi chi tiêu. Một số thậm chí còn có các công cụ để phân loại các giao dịch, như: giải trí, tiền thuê nhà và chăm sóc sức khỏe,… để bạn có thể xem nhanh chi tiêu của mình.
Xây dựng quỹ khẩn cấp
Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất trong việc lập kế hoạch tài chính cá nhân mà bạn có thể hoàn thành ở những năm 20 tuổi là mở một quỹ khẩn cấp – đây là một khoản tiền mà bạn dành cho các chi phí ngoài kế hoạch.
Khi các sự cố bất ngờ xảy ra trong cuộc sống, quỹ khẩn cấp hoạt động như một chính sách bảo hiểm cho tài chính của bạn. Ví dụ, nếu bạn gặp trường hợp khẩn cấp về y tế, hoặc mất việc đột ngột, bạn có thể thanh toán bằng cách sử dụng tiền trong quỹ khẩn cấp. Bằng cách đó, bạn không cần phải vay nợ hoặc tiết kiệm quá mức để chi trả.
Số tiền bạn tiết kiệm được sẽ được xác định bởi sự ổn định của công việc, và thu nhập của bạn. Mục tiêu của bạn nên là tiết kiệm một quỹ khẩn cấp để có thể chi trả được từ ba đến sáu tháng chi phí sinh hoạt. Nhưng khi bạn mới bắt đầu lập ngân sách, hãy thiết lập mục tiêu tiết kiệm để phân bổ ít nhất 2% tiền lương vào quỹ khẩn cấp. Sau đó, hãy tăng số tiền đưa vào quỹ khẩn cấp của bạn lên theo thời gian.
Hãy nhớ rằng, quỹ khẩn cấp của bạn phải dễ dàng truy cập, vì vậy hãy giữ nó trong một phương tiện đầu tư thanh khoản rủi ro thấp, chẳng hạn như tài khoản tiết kiệm.
Xác định khoản nợ
Một phần quan trọng khác của việc lập kế hoạch tài chính cá nhân là xác định khoản nợ và đưa ra kế hoạch trả nợ. Khoản nợ của bạn có thể là: chi phí tín dụng trả sau, tiền vay ngân hàng, bạn bè, hoặc là một khoản vay từ thời sinh viên,….
Hãy xem xét thật kỹ các khoản nợ trước đó, và bất kỳ khoản phí liên quan nào và đảm bảo bạn có kế hoạch trả nợ càng sớm càng tốt nhé!
Bắt đầu đầu tư
Nếu bạn muốn xây dựng sự giàu có bên ngoài khoản hưu trí của mình, hãy cân nhắc đầu tư tài khoản tiết kiệm hoặc thị trường tiền tệ. Bạn biết không? Chìa khóa để đầu tư thành công chính là đa dạng hóa danh mục đầu tư của bạn.
Bạn có thể làm điều này bằng cách nắm giữ nhiều các tài sản (ví dụ như cổ phiếu, trái phiếu và tiền mặt), và phân bổ tiền của bạn trong các khoản đầu tư khác nhau. Ngoài ra, việc phân bổ và đa dạng hóa tài sản có thể giảm thiểu rủi ro và hạn chế tổn thất tiềm tàng bạn phải đối mặt.
Ví dụ: Cổ phiếu là loại hình rủi ro nhất trong ngắn hạn, vì vậy bạn cũng có thể cân nhắc các khoản đầu tư ít rủi ro hơn như trái phiếu hoặc tiền mặt.
Thêm vào đó, hãy nhớ rằng: Bạn là tài sản lớn nhất của bạn. Người đứng đầu bộ phận chăm sóc sức khỏe tài chính của Truist- Brian Ford khuyên bạn nên đầu tư vào kiến thức, giáo dục và kỹ năng để giúp bạn thành công lâu dài hơn.
“Hãy bỏ tiền vào việc đầu tư vào bản thân. Nó sẽ trả cổ tức lớn hơn trong sự nghiệp của bạn để giúp bạn đi đúng hướng.” (“Put money into investing in yourself. It’ll pay greater dividends early in your career to get you on the right trajectory.”)
Cải thiện thói quen tài chính trở nên tốt hơn theo thời gian
Kiểm tra tài chính không có nghĩa là khiến bạn cảm thấy thất vọng về việc kiếm tiền hay chi tiêu quá mức. Sau khi kiểm tra tài chính cá nhân, bạn có thể cải thiện thói quen tiền bạc và hiểu biết về tài chính tốt hơn theo thời gian. Và bằng cách kiểm tra bảng kế hoạch tài chính cá nhân thường xuyên, bạn sẽ biết liệu bạn có đang đi đúng hướng để đạt được mục tiêu của mình hay không hoặc nếu bạn cần điều chỉnh. Đừng quá thất vọng hay lo lắng về bản thân, bởi bạn đi đến đây đã là thành tựu đầu tiên trên con đường lập kế hoạch tài chính cá nhân của bạn rồi!
Kết nối trí tuệ cảm xúc với kế hoạch tài chính cá nhân
Nếu đọc xong phần trên mà bản thân vẫn còn cảm giác hơi “ngợp” vì quá nhiều kiến thức chuyên ngành. Đừng lo lắng, lúc này hãy để cảm xúc bên trong xóa dịu bạn một chút nhé!
Hãy nhớ rằng các quyết định tài chính không hoàn toàn mang tính lý trí; cảm xúc đóng một vai trò quan trọng. Bằng cách phát triển trí tuệ cảm xúc, bạn có thể đưa ra những lựa chọn sáng suốt hơn và xây dựng một kế hoạch tài chính lành mạnh hơn.
Hơn nữa, trí tuệ cảm xúc trang bị cho chúng ta khả năng phục hồi cần thiết để vượt qua những thất bại tài chính với sự dũng cảm. Trong những thời điểm suy thoái kinh tế hoặc phát sinh chi phí không lường trước được, sức mạnh cảm xúc của chúng ta cho phép chúng ta giữ bình tĩnh, suy nghĩ chiến lược và thích nghi với hoàn cảnh. Sự kiên cường này trở thành cầu nối dẫn từ nghịch cảnh đến cơ hội, tạo tiền đề cho sự tăng trưởng tài chính mới.
Dưới đây là một số cách để kết nối trí tuệ cảm xúc với kế hoạch tài chính cá nhân của bạn (nhớ được hết để hiểu bản thân hơn nhé!)
Tự nhận thức
- Hãy suy nghĩ về cảm xúc của bạn về tiền bạc. Bạn đang lo lắng, căng thẳng hay tự tin?
- Hiểu thói quen và mô hình tài chính của bạn. Điều gì kích hoạt hành vi chi tiêu hoặc tiết kiệm bốc đồng?
- Nhận biết cảm xúc của bạn tác động như thế nào đến các quyết định tài chính.
Tự điều chỉnh
- Thực hành việc trì hoãn sự hài lòng. Tránh mua sắm bốc đồng và tập trung vào các mục tiêu dài hạn.
- Lập ngân sách và bám sát. Quản lý chi tiêu và tiết kiệm của bạn một cách có chủ ý.
- Xây dựng cơ chế đối phó lành mạnh với căng thẳng tài chính.
Tạo sự đồng cảm
- Hiểu được nhu cầu và cảm xúc tài chính của bản thân
- Xem xét tác động của các quyết định tài chính của bạn đối với người khác.
Kỹ năng xã hội
- Trao đổi cởi mở về tiền bạc với bạn đời, gia đình hoặc cố vấn tài chính của bạn.
- Hợp tác về các mục tiêu và chiến lược tài chính.
- Tìm kiếm lời khuyên và học hỏi từ kinh nghiệm của người khác.
Động lực
- Đặt mục tiêu tài chính rõ ràng. Bạn muốn đạt được điều gì (ví dụ: tiết kiệm để nghỉ hưu, mua nhà)?
- Tìm động lực nội tại bằng cách kết nối các mục tiêu tài chính với các giá trị và khát vọng của bạn.
- Kỷ niệm những cột mốc nhỏ trên con đường lập kế hoạch tài chính cá nhân.
Bên trên chính là 5 bước bạn cần cho một kế hoạch tài chính cá nhân hiệu quả bạn có thể tham khảo. Chúc bạn thành công và đạt được sự thịnh vượng về kinh tế trong tương lai.
